Dlaczego powstają kamienie nerkowe?

Dlaczego tworzą się kamienie w nerkach

Kamienie nerkowe powstają z powodu zaburzeń w składzie moczu, diety, odwodnienia lub chorób metabolicznych. Sprawdź, jak temu zapobiegać.

Profilaktyka powinna być dostosowana do rodzaju kamieni nerkowych oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Dlatego ważna jest współpraca m.in. z lekarzem urologiem, który ustali optymalne strategie postępowania.

Kamica nerkowa to choroba układu moczowego, związana z tworzeniem się kamieni w nerkach.

Do najczęstszych przyczyn kamicy nerkowej należą:

  • Zbyt mała ilość płynów – niedostateczne nawodnienie powoduje zagęszczenie moczu, co sprzyja osadzaniu się substancji tworzących kamienie.
  • Zła dieta – wysokie spożycie pokarmów słonych, tłustych oraz bogatych w szczawiany (np. szpinak, rabarbar) lub puryny (np. mięso, podroby) może zwiększać ryzyko kamicy.
  • Zakażenia (infekcje) dróg moczowych – niektóre bakterie produkują enzymy, które zmieniają skład moczu i mogą powodować osadzanie się kryształów i powstawanie kamieni.
  • Zaburzenia metabolizmu – niektóre choroby, np. dna moczanowa, nadmiar substancji takich jak kwas szczawiowy, wapń, kwas moczowy czy cystyna w organizmie, mogą tworzyć kryształy i kamienie.
  • Zaburzenia wchłaniania – choroby jelitowe, które prowadzą do utraty wody i elektrolitów, mogą sprzyjać powstawaniu kamieni.
  • Choroby metaboliczne – np. hiperparatyreoza, która powoduje podwyższenie poziomu wapnia we krwi i moczu.
  • Leki – niektóre leki mogą sprzyjać powstawaniu kamieni.
  • Utrudniony odpływ moczu – zwężenia dróg moczowych, przerost prostaty czy inne przeszkody mogą prowadzić do stagnacji i tworzenia się kamieni.
  • Czynniki genetyczne – jeśli w rodzinie ktoś miał kamienie nerkowe, ryzyko jest większe.

Kamica nerkowa to zjawisko, gdy w nerkach tworzą się kamienie, które są zbudowane z różnych substancji, np. wapnia, szczawianów lub moczanów. Te kamienie mogą powodować różne dolegliwości.


Jak rozpoznać kamienie nerkowe?

Jakie są objawy kamieni nerkowych?

  • Kolka nerkowa – silny ból pleców w okolicy lędźwiowej, w boku lub wzdłuż linii nerek, który może promieniować do pachwiny lub podbrzusza.
  • Ból pojawia się nagle i jest bardzo intensywny.
  • Bolesne lub częste oddawanie moczu.
  • Krwiomocz – czasami krew w moczu, mocz może być różowy, czerwony lub brązowy.
  • Nudności i wymioty mogą wystąpić z powodu silnego bólu.
  • Gorączka i dreszcze, jeśli doszło do zakażenia dróg moczowych.

Silny ból pleców może być również objawem innych schorzeń – przeczytaj więcej o objawach raka nerki, aby odróżnić możliwe przyczyny dolegliwości.


Jak leczyć kamienie nerkowe? Jak usunąć kamienie nerkowe? Czy kamienie nerkowe można rozpuścić?

Leczenie kamicy nerkowej zależy od wielkości i miejsca kamienia oraz od tego, czy i jakie powoduje on objawy. Lekarz urolog może zalecić:

  • Obserwację i zmiany w diecie – jeśli kamień jest mały i nie powoduje objawów, lekarz może zalecić tylko kontrolowanie go i zmianę diety.
  • Picie dużej ilości wody – zaleca się około 2–3 litry dziennie, aby wypłukać kamień i zapobiec jego powstawaniu.
  • Leki rozpuszczające kamienie – czasami lekarz zapisuje leki odpowiednie do składu kamienia.
  • Leki przeciwbólowe – łagodzą objawy kolki nerkowej.
  • Metody wspomagające:
    • Litotrypsja przezskórna – fala uderzeniowa rozbija kamień na mniejsze części.
    • Ureteroskopia – usunięcie lub rozbicie kamienia przez cewkę moczową.
    • Nefrolitotrypsja – zabieg przez nacięcie nerki w przypadku dużych kamieni.

Jak zapobiegać kamicy nerkowej?

Po leczeniu ważne jest zapobieganie nawrotom. Lekarz może zalecić:

Dlaczego tworzą się kamienie w nerkach
  • Spożywanie dużej ilości płynów – minimum 2–3 litry dziennie.
  • Wybieranie wody mineralnej lub niegazowanej, unikanie słodzonych napojów i kofeiny.
  • Ograniczenie soli – zmniejsza wydalanie wapnia z moczem.
  • Zmniejszenie szczawianów – np. szpinak, rabarbar, orzechy – przy kamieniach szczawianowo-wapniowych.
  • Utrzymanie odpowiedniego poziomu wapnia w diecie – 1000–1200 mg dziennie.
  • Ograniczenie białka zwierzęcego – zmniejsza kwasowość moczu.
  • Ograniczenie puryn – mięso czerwone, podroby, owoce morza – przy kamieniach moczanowych.
  • Leki – np. tiazydy lub środki alkalizujące mocz.
  • Badania kontrolne – regularne badania moczu i krwi oraz USG.
  • Styl życia – aktywność fizyczna, unikanie nadmiaru alkoholu i kofeiny.

Profilaktyka powinna być dostosowana do rodzaju kamieni nerkowych oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Dlatego ważna jest współpraca m.in. z lekarzem urologiem, który ustali optymalne strategie postępowania.

Podsumowując, leczenie kamicy nerkowej jest dostosowane do rodzaju, wielkości i umiejscowienia kamienia/kamieni, a także do tego, czy i jakie powoduje objawy. Czasami wystarczy tylko obserwacja i zmiany w diecie, a innym razem konieczne są specjalistyczne zabiegi.

Więcej informacji na temat dostępnych metod leczenia kamicy nerkowej znajdziesz na naszej stronie.

Gabinety

  • Gabinet Głogów +48 570 000 650

    Centrum Medyczne Słowiańska, ul. Słowiańska 12, 67-200 Głogów
    Harmonogram przyjęć:

    21 czerwca
    25 czerwca
    12 lipca
    23 lipca
    26 lipca
    9 sierpnia
    13 sierpnia
    23 sierpnia
    27 sierpnia
  • Gabinet Wałbrzych +48 512 635 831

    (rejestracja 16:00–21:00)
    Czesława Miłosza 3/1 (dawniej Duracza), 58-309 Wałbrzych
    Harmonogram przyjęć:

    27 czerwca
    11 lipca
    18 lipca
    25 lipca
    1 sierpnia
    8 sierpnia
    22 sierpnia
  • Gabinet Wołów +48 71 777 60 30

    Marszałka Józefa Piłsudskiego 34, 56-100 Wołów
    Harmonogram przyjęć:

    25 czerwca
    9 lipca
    23 lipca
    6 sierpnia
    20 sierpnia