Profilaktyka powinna być dostosowana do rodzaju kamieni nerkowych oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Dlatego ważna jest współpraca m.in. z lekarzem urologiem, który ustali optymalne strategie postępowania.
Kamica nerkowa to choroba układu moczowego, związana z tworzeniem się kamieni w nerkach.
Do najczęstszych przyczyn kamicy nerkowej należą:
- Zbyt mała ilość płynów – niedostateczne nawodnienie powoduje zagęszczenie moczu, co sprzyja osadzaniu się substancji tworzących kamienie.
- Zła dieta – wysokie spożycie pokarmów słonych, tłustych oraz bogatych w szczawiany (np. szpinak, rabarbar) lub puryny (np. mięso, podroby) może zwiększać ryzyko kamicy.
- Zakażenia (infekcje) dróg moczowych – niektóre bakterie produkują enzymy, które zmieniają skład moczu i mogą powodować osadzanie się kryształów i powstawanie kamieni.
- Zaburzenia metabolizmu – niektóre choroby, np. dna moczanowa, nadmiar substancji takich jak kwas szczawiowy, wapń, kwas moczowy czy cystyna w organizmie, mogą tworzyć kryształy i kamienie.
- Zaburzenia wchłaniania – choroby jelitowe, które prowadzą do utraty wody i elektrolitów, mogą sprzyjać powstawaniu kamieni.
- Choroby metaboliczne – np. hiperparatyreoza, która powoduje podwyższenie poziomu wapnia we krwi i moczu.
- Leki – niektóre leki mogą sprzyjać powstawaniu kamieni.
- Utrudniony odpływ moczu – zwężenia dróg moczowych, przerost prostaty czy inne przeszkody mogą prowadzić do stagnacji i tworzenia się kamieni.
- Czynniki genetyczne – jeśli w rodzinie ktoś miał kamienie nerkowe, ryzyko jest większe.
Kamica nerkowa to zjawisko, gdy w nerkach tworzą się kamienie, które są zbudowane z różnych substancji, np. wapnia, szczawianów lub moczanów. Te kamienie mogą powodować różne dolegliwości.
Jak rozpoznać kamienie nerkowe?
Jakie są objawy kamieni nerkowych?
- Kolka nerkowa – silny ból pleców w okolicy lędźwiowej, w boku lub wzdłuż linii nerek, który może promieniować do pachwiny lub podbrzusza.
- Ból pojawia się nagle i jest bardzo intensywny.
- Bolesne lub częste oddawanie moczu.
- Krwiomocz – czasami krew w moczu, mocz może być różowy, czerwony lub brązowy.
- Nudności i wymioty mogą wystąpić z powodu silnego bólu.
- Gorączka i dreszcze, jeśli doszło do zakażenia dróg moczowych.
Silny ból pleców może być również objawem innych schorzeń – przeczytaj więcej o objawach raka nerki, aby odróżnić możliwe przyczyny dolegliwości.
Jak leczyć kamienie nerkowe? Jak usunąć kamienie nerkowe? Czy kamienie nerkowe można rozpuścić?
Leczenie kamicy nerkowej zależy od wielkości i miejsca kamienia oraz od tego, czy i jakie powoduje on objawy. Lekarz urolog może zalecić:
- Obserwację i zmiany w diecie – jeśli kamień jest mały i nie powoduje objawów, lekarz może zalecić tylko kontrolowanie go i zmianę diety.
- Picie dużej ilości wody – zaleca się około 2–3 litry dziennie, aby wypłukać kamień i zapobiec jego powstawaniu.
- Leki rozpuszczające kamienie – czasami lekarz zapisuje leki odpowiednie do składu kamienia.
- Leki przeciwbólowe – łagodzą objawy kolki nerkowej.
- Metody wspomagające:
- Litotrypsja przezskórna – fala uderzeniowa rozbija kamień na mniejsze części.
- Ureteroskopia – usunięcie lub rozbicie kamienia przez cewkę moczową.
- Nefrolitotrypsja – zabieg przez nacięcie nerki w przypadku dużych kamieni.
Jak zapobiegać kamicy nerkowej?
Po leczeniu ważne jest zapobieganie nawrotom. Lekarz może zalecić:

- Spożywanie dużej ilości płynów – minimum 2–3 litry dziennie.
- Wybieranie wody mineralnej lub niegazowanej, unikanie słodzonych napojów i kofeiny.
- Ograniczenie soli – zmniejsza wydalanie wapnia z moczem.
- Zmniejszenie szczawianów – np. szpinak, rabarbar, orzechy – przy kamieniach szczawianowo-wapniowych.
- Utrzymanie odpowiedniego poziomu wapnia w diecie – 1000–1200 mg dziennie.
- Ograniczenie białka zwierzęcego – zmniejsza kwasowość moczu.
- Ograniczenie puryn – mięso czerwone, podroby, owoce morza – przy kamieniach moczanowych.
- Leki – np. tiazydy lub środki alkalizujące mocz.
- Badania kontrolne – regularne badania moczu i krwi oraz USG.
- Styl życia – aktywność fizyczna, unikanie nadmiaru alkoholu i kofeiny.
Profilaktyka powinna być dostosowana do rodzaju kamieni nerkowych oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Dlatego ważna jest współpraca m.in. z lekarzem urologiem, który ustali optymalne strategie postępowania.
Podsumowując, leczenie kamicy nerkowej jest dostosowane do rodzaju, wielkości i umiejscowienia kamienia/kamieni, a także do tego, czy i jakie powoduje objawy. Czasami wystarczy tylko obserwacja i zmiany w diecie, a innym razem konieczne są specjalistyczne zabiegi.
Więcej informacji na temat dostępnych metod leczenia kamicy nerkowej znajdziesz na naszej stronie.